Saralı´ya pil geldi

Beynimizi oluşturan hücreler (neuron) arasındaki haberleşmeler, bu hücrelerde üretilen elektrik akımları vasıtasıyla yürütülmektedir. Bazen yollarda, düşmüş, çırpınan ve kafasını yere vuran veya ağzı köpürürek yarı baygın halde yatan insanlar görürüz. Bu kişilerin başına toplananlar da hastanın ellerini oğuşturur veya soğan koklatırlar, kendini yaralamaması için kafasını tutarlar. Üzülerek seyrettiğimiz bu manzara, çoğumuzun bildiği gibi sara veya tıp tabiriyle epilepsi hastalığıdır.

Nöbetlerde hasta önce kasılır, nefes alamaz, morarır, bilinci kapanır, yere düşer, kasılıp kalır ve çoğunlukla çırpınmaya başlar. Bu sırada idrarını kaçırabilir, artan tükürük salgısı nedeniyle ağzından köpük gelebilir. Bu tür nöbetlerin en büyük risklerinden biri de şuur kaybıyla gelişen düşmelerde meydana gelen yaralanma ve ölümlerdir.

50 MİLYON HASTA VAR

Hiçbir ilacın önüne geçemediği bu korkunç hastalıktan muzdarip insanlar için büyük bir umut doğdu.

Sara´dan (epilepsi) dünyada 50 milyon kişi muzdarip.. Sara hastalığı ile savaşan Amerikalı bir kurum, her sene 125.000 yeni sara vakası teşhis etmekte..

Epileptojen (sara üreten) denilen beyin bölgelerinin ameliyatı çok nadir.. Çünkü erişilemeyecek durumdadırlar ve felç riski vardır. Beyin normal çalışırken, ortaya çıkan "kısa devreler" türünden akım boşalmaları, sara nöbetlerini başlatmakta ve bunları önceden tahmin etmek de henüz imkansız görülmektedir. 
Artık Fransa´da, bir cihaz geliştirilmiş bulunmaktadır. Söz konusu cihaz, tabir caizse kısa devre yapan beyin hücreleri arasındaki elektrik akımını düzenliyor.

Tıpkı kalp atımlarını uyaran pil gibi. Cihaz 55 gram ağırlığında ve küçük bir cep saati ebadında..

Bu yeni tedavinin maliyeti, 50 bin franklık peşin bir maliyetin yanı sıra, her beş yılda bir pilin değiştirilmesi mecburiyetini getiriyor.

SEBEPLERİN ANCAK %30´U BİLİNİYOR

Sara hastalığının yirmi kadar farklı sebebi var. Olayların % 70´inde (beynin herhangi bir bölgesindeki) kaynak bilinse bile, bu nöbetlerin niçin meydana geldiği hâlâ açıklanamamaktadır. Ömür boyu süren bir hastalıktır. Bazı sara hastaları yılda sadece üç nöbet geçirirken bazı hastalar da günde yüz nöbet geçirmektedir!

Bu nöbetlerin ancak % 30´u kaynağı bilinen nöbetler olup, beynin yaralanmalarına bağlıdır. En sık karşılaşılan sebepler ise kafatası yaralanmaları, beyin urları, beyin kanamaları, kurşun zehirlenmesi veya alkolizm; menenjit, beyin iltihabı (virüsten kaynaklanan), difteri ve daha nadir görülen, kabakulak, kızamık ve diğer çocuk hastalıklarıdır.

Beyinde kısadevreyi önleyen cihaz 10 yıl denendi, son 10 yılda da binlerce hastaya takıldı. Hepsi hepsi 55 gramlık bir pille çalışıyor. Kürek kemiği hizasında göğsün içine yerleştiriliyor. ?Vagus? sinirine iki elektrod ile bağlanarak düzenli bir şekilde elektrik akımı veriyor.

Sara gelirse ne yapmalı?

3 ay ile 6 yaş arasındaki çocuklarda vücut ısısının 38.5 dereceyi aşmasıyla havale oluşur bu durum yetişkinlik döneminde epilepsi yani sara hastalığında görülen nöbetlerdeki bilinç kaybına yol açar.

Çırpınmasını önlemeyin: Çünkü çırpınmanın hastaya zararı yoktur, öte yandan hareketleri durdurmaya çalışmak, ayaklarına kollarına bastırmak, üstüne çıkmak, kas yırtılması gibi yaralanmalara sebep olabilir.

Çevresini açın veya güvenli bir yere çekin: Hasta çırpınırken yakınındaki sert ve sivri cisimlere çarparak yaralanabilir. Mümkünse etraftaki eşyayı, değilse hastayı uzaklaştırın.

Başının altına yastık veya ceket koyun: Sert zemin üstünde nöbet geçiren hastanın kafası yere çarparak yaralanabilir. Onun için başının altına yastık görevi görecek yumuşak bir malzeme koyun.

Nöbet sonrası hastayı yanına çevirin: Artan tükürük salgısı hastanın ağzında köpük oluşturarak onun nefes almasını önleyip boğulmasına sebep olabilir. Nöbet sırasında değil ama nöbet sonrasında hastanın yana çevrilmesi gerekir.

Vakit geçirmeden ambulans çağırın. Hasta iyi tanıdığınız biri ise doktorunun da tavsiyesi bu yöndeyse her nöbette ambulans çağrılmayabilir.

Hastayı yalnız bırakmayın: Kendisine gelse bile hastada bir süre sarhoşluk benzeri bir durum olacağından yalnız bırakılmaması iyidir.

 

sabah gazetesi